20 Sep Partir ce mourir un peu
Afscheid nemen is een beetje sterven zong Edith Piaf. Als mensen uit elkaar gaan doet dat pijn en verdriet.
Anders in de wedstrijd
Iedereen is verschillend en gaat anders met een scheiding om. Wat het extra moeilijk maakt is dat bij een scheiding de ene partner vaak al veel verder is in dit proces dan de ander. Mensen denken altijd dat ze een scheiding zien aankomen, maar het komt voor dat de een wilt scheiden terwijl de ander dacht dat alles goed ging.
Wie is er het slachtoffer?
Het gebeurt regelmatig dat degene die verlaten wordt zich het slachtoffer voelt en voelt en vindt dat die ander zijn/haar leven volledig heeft verwoest en daarbij geen enkel oog meer heeft voor wat de beweegredenen zijn geweest voor die ander om de relatie uiteindelijk te verbreken. Degene die de relatie verbreekt kan zich net zo goed slachtoffer voelen of al heel lang onvrede ervaren.
Roalercoaster
Als de scheiding als een verrassing kwam of als iets waarvan je nooit had gedacht dat het kon gebeuren, terwijl de ander al langer in het proces zit en zich in een andere fase bevindt van verwerking, kan er een hele roalercoaster van gevoelens over je heen komen.
Je kunt:
- het gevoel hebben dat je al die tijd in een illusie hebt geleefd. De ander heeft tegen je gelogen. De relatie, de liefde, het was kennelijk allemaal niet echt.
- Het gevoel hebben dat je helemaal geen eerlijke kans hebt gekregen. De ander heeft nooit wat tegen je gezegd. De ander wilde niet in therapie. De ander had al een andere relatie. Het is sowieso niet eerlijk en zo ga je niet met elkaar om.
- gaan denken dat die ander opeens gek is geworden of een depressie heeft. Of een midlifecrisis (die is heel populair) Er is immers voor de rest niets veranderd ten aanzien van het verleden in jou beleving.
- gaan denken dat die ander nooit echt van je heeft gehouden en zelfs niets om de kinderen/het gezin geeft.
- gaan denken dat die ander helemaal geen verdriet heeft en alleen maar zo snel mogelijk weg wil, alleen maar bezig is met het geld, nieuwe vriend ga zo maar door.
Een acceptatie van dat de relatie als dynamiek tussen twee mensen niet werkte is er dan (nog) niet. De verlatene begrijpt niet wat er is gebeurd en gaat invullen zonder na te vragen. Nu heeft diegene niet alleen je leven verwoest maar ook je vertrouwen en zelfvertrouwen.
Relatie niet goed afgesloten, wat dan?
Als de scheidingsmelding als donderslag bij heldere hemel kwam dan was er vaak al langer sprake van een slechte communicatie. Een gebrek aan goede communicatie gecombineerd met sterke emoties en wederzijdse gevoelens van slachtofferschap zorgt dat het conflictgehalte in rap tempo toeneemt.
Tel hierbij op een gebrek aan inzicht bij een, of beide partners in hun eigen aandeel in het geheel, problemen om duidelijk grenzen aan te geven, of die te respecteren, of de neiging om de schuld buiten jezelf te zoeken (Overigens vrij gangbare dingen om tegen te komen bij de gemiddelde mens) en je hebt een vrij giftige situatie waarin de voormalige geliefden elkaar over en weer gaan diskwalificeren en soms zelfs gaan demoniseren. Dikwijls ook in reactie op elkaar omdat mensen zich bedreigt gaan voelen doordat de ander hen diskwalificeert. Het raakt hen diep dat de ander hen opeens door deze negatieve bril ziet en ze zijn bang over wat voor consequenties hieraan verbonden zullen zijn. Zo kun je je bijvoorbeeld bedreigd gaan voelen in je ouderschap. Straks gaat je ex die verzinsels over waarom jij een ongeschikte partner was ook nog eens gebruiken om de kinderen bij je weg te houden.
Mijn ervaring is dat mensen hierdoor strategisch worden, zich gaan vasthouden aan de ergste gedachten die ze over elkaar hebben en de goede kanten van elkaar uit het oog verliezen.
Haat als overlevingsstrategie
Haat en boosheid kunnen ook een manier zijn om de pijn van het verlies of de angst niet te voelen of de acceptatie van het beëindigen van de relatie uit te stellen of te onderdrukken.
I imagine that one of the reasons people cling to their hates so stubbornly is because they sense, once hate is gone, that they will be forced to deal with pain.
James Baldwin Notes of a Native Son 1955
Dit is voor de mensen die het meemaken zeer ingrijpend. Ook omdat al het goede wat ze samen hebben en hebben meegemaakt meegesleurd dreigt te worden in deze negatieve spiraal.
Wat kan de mediator betekenen?
Een mediator kan mensen uitleg geven over de fases waar ze door heen gaan. Het is uniek vreselijk wat ze meemaken maar niet een unieke dynamiek. Bij de meeste mensen die gaan scheiden is er sprake van in verschillende fases van het proces zitten en (tijdelijk) minder goed functionerende communicatie. Ook kan een mediator begeleiden bij het duidelijk doen van de scheidingsmelding, op een manier dat de ander het kan horen en vanuit je zelf in plaats van als diskwalificatie van de ander.
Dit kan troost bieden. En ook ruimte om te gaan kijken naar de goede kanten van elkaar. Als partners en als ouders. Laten we wel realistisch blijven, het gaat om een scheiding dus hiermee is niet opeens alles goed, maar het helpt om niet alles als slecht te zien van elkaar. Je maakt jezelf hier immers ook alleen maar bang mee omdat je jezelf laat geloven dat angst je alert zal houden. De meeste mensen zullen het echter niet als heel aangenaam en productief ervaren om vast te blijven zitten in de angst. Ze willen vooruit en in beweging blijven naar de toekomst toe. Als je in de angst zit krijg je ook niet veel gedaan en het put je uit.
De meest gehoorde opmerking is daarom dan ook dat men ermee klaar is en wil dat het snel is afgehandeld.
Familierecht mediator heeft kennis van zaken
Naast de emoties kan ook een gevoel van te weinig kennis van zaken hebben of van je rechten en plichten ook verlammend werken.
Dit is ook waar een familierecht mediator toegevoegde waarde heeft. Een familierecht mediator heeft juridische kennis en heeft als taak om de partners te begeleiden om goed geïnformeerde keuzes te maken.
Zo beschikt een familierecht mediator ook over een netwerk van andere professionals die met hun kennis kunnen bijdragen aan een zo volledig mogelijk beeld, zoals accountants, financiële adviseurs, orthopedagogen of kinderbehartigers. Ook komt het voor dat de partijen een advocaat willen raadplegen voor juridisch advies.
Ook is alles wat besproken wordt vertrouwelijk. Dit biedt een een veilige omgeving waarbinnen de partners zich vrij geïnformeerd en veilig kunnen voelen om goede afspraken te maken.
Het gevoel dat je zelf in staat bent om goede afspraken te maken met de ander is belangrijk voor mensen hun vertrouwen in de toekomst en zichzelf.
Zo komt er toch weer licht aan het einde van de tunnel en kunnen mensen weer door naar de nieuwe fase van hun leven.
