Afspraak is afspraak?

Ook een donor kan onderhoudsplichtig zijn, ondanks afspraken tussen hem en de vrouw dat zij geen aanspraak zou maken op kinderalimentatie. Dat blijkt uit een uitspraak van 3 augustus jl. door de rechtbank Zutphen.

Unieke zaak
De beslissing van de rechter viel in een tamelijk unieke zaak. De donor was namelijk eerst buurman. Vervolgens is hij getrouwd met de vrouw. En als stiefouder heeft hij een zogeheten ‘family life’ gehad met het kind. Hierdoor is de man biologische ouder met ‘family life’ en stiefouder geworden.

Onderhoudsplichtig?
Nu geeft artikel 1:394 BW een limitatief lijstje van personen die onderhoudsplichtig zijn. De donor valt daar niet onder. Reden hiervoor is dat de overheid donoren niet wilde ontmoedigen, juist omdat zo weinig mannen bereid zijn hieraan mee te werken. De rechtbank bepaalde in genoemde zaak echter dat de regel van artikel 1:394 BW doorbroken kan worden. Namelijk: indien tussen het kind en de biologische vader een betrekking bestaat die aan te merken is als familie- en gezinsleven in de zin van artikel 8 EVRM.

Nietig
De partijen in kwestie hadden wel de afspraak vastgelegd dat de vrouw geen aanspraak zou maken op kinderalimentatie. Een overeenkomst waarbij de onderhoudsplicht van de man opzij wordt gezet is echter nietig, ook als de onderhoudsplicht is gebaseerd op artikel 8 EVRM.

Doorslaggevend
Uit de uitspraak blijkt dat de manier waarop partijen in de praktijk handelen van doorslaggevend belang is. Sterker nog: dit aspect weegt zwaarder dan de afspraken die op papier staan. In mijn praktijk wijs ik cliënten hierop ook altijd. Wie staat voor een beslissing over donorschap, adviseer ik daarom deze overweging mee te nemen.

Geen garantie
Dit geldt voor duomoeders die een keuze maken tussen een anonieme of een bekende donor. Maar ook voor de man die uit het oogpunt van vriendschap de rol van donor op zich wil nemen. De achterliggende motieven spelen een grote rol. En uitsluitend een overeenkomst biedt geen absolute garantie, als deze in de praktijk anders uitpakt. Zoals bij vele kinderkwesties het geval is, geldt ook hier: handle with care.