Op 22 maart jl. heeft de Eerste kamer het wetsvoorstel aangenomen waardoor de ouder die het kind erkent automatisch het ouderlijk gezag krijgt. Met deze initiatiefwet verdwijnt het verschil tussen ouders die getrouwd zijn of een geregistreerd partnerschap hebben en ongehuwde ouders (https://www.eerstekamer.nl/wetsvoorstel/34605_initiatiefvoorstel_van).

Wat is gezag?

In artikel 1:247 van het burgerlijk wetboek is de definitie van ouderlijk gezag opgenomen: “de plicht en het recht van de ouder zijn minderjarig kind te verzorgen en op te voeden“. Bij ongehuwd ouderschap heeft alleen de moeder automatisch het gezag. Bij gehuwden of geregistreerd partners hebben beide ouders automatisch het gezag. https://boomsmashriber.nl/kinderrecht/jouw-rechten/wijziging-gezag/

Het gezag is belangrijk om mede te kunnen beslissen over belangrijke aangelegenheden ten aanzien van het kind. Zoals, je kind in schrijven op een school, of een medische behandeling. Ook is het belangrijk voor reizen naar het buitenland, of verhuizen.

Ook is het belangrijk als de moeder komt te overlijden. Is er geen gezamenlijk ouderlijk gezag dan zullen de kinderen niet automatisch naar de ouder zonder het ouderlijk gezag gaan, maar kan het zo zijn dat moeder een ander persoon als voogd heeft aangewezen. Dit kan tot erg vervelende situaties leiden voor het kind, de vader en andere betrokkenen.

Hoe was het?

Bij ongehuwde ouders moest de moeder toestemming geven om het gezamenlijk ouderlijk gezag te verkrijgen. Dit bracht kinderen en ouders in een ongelijke positie en zorgde ook regelmatig voor conflicten.

In de huidige situatie bestaat er een drempel om gezamenlijk gezag te regelen en soms wordt het ontbreken van dit gezamenlijk gezag en de consequenties ervan pas duidelijk als de relatie op de klippen loopt en is de motivatie om dit alsnog te regelen een stuk minder bij de moeder.  Dit kan allerlei redenen hebben, zoals de wens of de noodzaak om te verhuizen.

Waarom deze wet? Belang van het kind beter gewaarborgd.

Het idee achter de wet is om de  belangen van het kind beter waarborgen; het onderscheid met betrekking tot het gezag tussen kinderen geboren uit gehuwde ouders of ongehuwde ouders weg te nemen, bepalingen beter laten aansluiten bij de behoefte van de veranderde samenleving (er wordt veel vaker niet getrouwd) en problemen weg te nemen die door de huidige wetgeving worden veroorzaakt (lees conflicten). Hiermee wordt de wet in lijn gebracht met het Internationale Verdrag voor de Rechten van het Kind (IVRK, https://boomsmashriber.nl/kinderrecht/jouw-rechten/), waarin het kader voor het belang van het kind is vastgelegd. Het belang van het kind is dat beide ouders nauw betrokken zijn bij de opvoeding van hun kind en gezamenlijk beslissingen nemen. Daarbij past het gezamenlijk gezag, zo werd tijdens het debat over het wetsvoorstel besproken.

Hoe wordt het?

Aan boek 1 van het Burgerlijk Wetboek wordt artikel 1:251b BW toegevoegd, waarin is opgenomen dat de ouder die het kind erkent na de ingangsdatum van de wetswijziging door deze erkenning automatisch het ouderlijk gezag heeft over het kind, tenzij:

a) een voogd met de voogdij over het kind is belast;

b) de voorziening in het gezag over het kind is komen te ontbreken;

c) de ouder die het gezag heeft, dit gezamenlijk met een ander dan een ouder uitoefent; of

d) de erkenner eerder het gezag over het kind heeft uitgeoefend.

Ook kunnen de ouders samen besluiten dat het gezag na erkenning alleen bij de moeder blijft rusten.

Wat betekent het?

Een apart verzoek bij de rechtbank indienen is dus niet langer nodig, bij erkenning wordt het gezag automatisch geregeld.

Dit is echter alleen het geval bij erkenning van kinderen na de ingangsdatum van de nieuwe wetgeving. Kinderen die voor de ingangsdatum zijn erkend vallen nog onder het oude regime.

Het kan dus zijn dat het per kind in een gezin anders is geregeld. En dat voor een eerder erkend kind alsnog met toestemming van moeder of vervangende toestemming van de rechter het gezag moet worden geregeld.

Ouderschapsplan verplicht bij gezamenlijk gezag

Bij gezamenlijk ouderlijk gezag is het verplicht om een ouderschapsplan op te stellen als je uit elkaar gaat. Voor mensen die hebben samengewoond is er echter geen sanctie als je dat niet doet. Het is alleen wel praktisch om een ouderschapsplan te hebben met goede, duidelijke afspraken erin. Dat is ook het hele idee achter het ouderschapsplan, dat de ouders en de kinderen weten waar ze aan toe zijn en onnodige discussies te voorkomen. Er zullen dus meer ouders komen die samen een ouderschapsplan moeten opstellen om afspraken te maken over de kinderen.

Neem contact op

Heb je behoefte aan advies over het ouderlijk gezag of wil je graag samen goede afspraken maken met de andere ouder over de kinderen in mediation neem dan contact op via https://boomsmashriber.nl/contact/ of, bel op 020-6392112.

Mediation vaak vergoed door rechtsbijstandsverzekering, of via de Raad voor Rechtsbijstand

Veel mensen weten niet dat ze van hun rechtsbijstandsverzekering een vergoeding kunnen krijgen voor de kosten van mediation. Dit is natuurlijk wel afhankelijk van de polis en de verzekering die je hebt afgesloten. Verzekeringen willen dan dat je een gekwalificeerde mediator kiest. Ik ben een VFAS en MFN mediator en ben dus gekwalificeerd.

Ook begeleid ik mediations op basis van toevoeging. Dat is door de overheid gesubsideerde rechtsbijstand. Als je wil weten of je hiervoor in aanmerking komt en wat je eigen bijdrage dan wordt, kijk dan op https://www.rvr.org/@7797/inkomen-vermogen-eigen-bijdrage-2022/. Je hoeft dan zelf alleen een kleine eigen bijdrage te voldoen. Heb je hierover vragen neem dan contact op via https://boomsmashriber.nl/contact/ of, bel op 020-6392112.